Ευρωπαϊκό ντόμινο

Η Ευρωζώνη κινδυνεύει με γενικευμένη αποσταθεροποίηση εξαιτίας ιδιαίτερα αρνητικών οικονομικών εξελίξεων. Μετά την Ελλάδα, που βρέθηκε σε αδυναμία διαχείρισης του τεράστιου χρέους του Δημοσίου, δοκιμάζεται η Ιρλανδία, ενώ, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, σειρά έχουν η Πορτογαλία και η Ισπανία.

Μεγαλύτερο πρόβλημα

Το πρόβλημα της Ιρλανδίας δείχνει μεγαλύτερο και πιο απειλητικό για τη σταθερότητα της Ευρωζώνης. Μετά από μια περίοδο δυναμικής οικονομικής ανάπτυξης -η Ιρλανδία χαρακτηρίστηκε κέλτικη τίγρης εξαιτίας των εντυπωσιακών οικονομικών επιδόσεών της- εκδηλώθηκε κρίση στον τομέα των ακινήτων και των κατασκευών, γεγονός που οδήγησε στην αποσταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος της χώρας.

Πριν από μερικά χρόνια η Ιρλανδία είχε περιορίσει το δημόσιο χρέος της στο 25% του ΑΕΠ. Σήμερα αγγίζει το 100% του ΑΕΠ με αυξητικές τάσεις από χρόνο σε χρόνο. Η στήριξη του τραπεζικού συστήματος με δημόσιο χρήμα εκτόξευσε το δημοσιονομικό έλλειμμα για το 2010 στο 32% του ΑΕΠ.

Η κυβέρνηση της Ιρλανδίας βρίσκεται υπό κατάρρευση και το κύκνειο άσμα της θα είναι η έγκριση ενός δρακόντειου προϋπολογισμού για το 2011 και ενός εξαιρετικά σκληρού προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής για την επόμενη τετραετία. Ακόμα και τα δρακόντεια μέτρα, τα οποία αναμένεται να αποδώσουν 15 δισ. ευρώ, δεν αρκούν για να καλυφθεί ένα σημαντικό μέρος του κόστους χρηματοδότησης του τραπεζικού συστήματος. Μόνο η AngloIrish Bank έχει απορροφήσει ένα ποσό της τάξης των 40 δισ. ευρώ προκειμένου να καλύψει τις ζημιές της από την ασύδοτη κερδοσκοπία στη «φούσκα» των ακινήτων, ενώ οι αρμόδιοι ελεγκτές ανακαλύπτουν συνεχώς νέες διαχειριστικές μαύρες τρύπες. Κανένας δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει το ακριβές κόστος που θα έχει το πρόγραμμα στήριξης των ιρλανδικών τραπεζών για τον κρατικό προϋπολογισμό και τους φορολογούμενους.

Η έκθεση των γερμανικών τραπεζών στην ιρλανδική περιπέτεια είναι περίπου διπλάσια από την έκθεσή τους στην Ελλάδα. Όσο για την εξάρτηση των προβληματικών ιρλανδικών τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ξεπερνάει την αντίστοιχη των ελληνικών και αυξάνεται συνεχώς.

Η Ιρλανδία έχει μετατραπεί σε χρηματοπιστωτική βόμβα στα θεμέλια της Ευρωζώνης. Θα χρειαστούν έξυπνες και δυναμικές κινήσεις εξαιρετικά μεγάλης κλίμακας για να αποτραπούν τα χειρότερα. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι η κατάρρευση του ιρλανδικού μοντέλου οφείλεται στον κερδοσκοπικό δυναμισμό των ιρλανδικών τραπεζών με βάση το πρότυπο του αμερικανικού και βρετανικού χρηματοπιστωτικού συστήματος, που έχει και τη βασική ευθύνη για την κρίση του 2008 και τις αλυσιδωτές αντιδράσεις που προκάλεσε.

Ζώνη αστάθειας

Τα προβλήματα της Ιρλανδίας διευκολύνουν τις κερδοσκοπικές επιθέσεις σε βάρος της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, το κόστος δανεισμού των οποίων αυξάνεται συνεχώς.

Η σοσιαλιστική κυβέρνηση μειοψηφίας της Πορτογαλίας προσπαθεί να απαντήσει με ένα νέο σκληρό πρόγραμμα λιτότητας, το οποίο προκαλεί τις κινητοποιήσεις των εργαζομένων. Ανάλογες κινήσεις επιχειρεί η σοσιαλιστική κυβέρνηση της Ισπανίας, η οποία γνωρίζει μεγάλη κάμψη της δημοτικότητάς της εξαιτίας των «αντιλαϊκών» μέτρων που παίρνει.

Η καγκελάριος της Γερμανίας κ. Μέρκελ επιδεινώνει, με τις πρωτοβουλίες και τις εκτιμήσεις της, την κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη. Μιλάει ανοιχτά για κρίση στην Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία, ενισχύοντας έτσι τους δισταγμούς των αγορών για τη χρηματοδότηση του δημόσιου χρέους της Ισπανίας. Η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία είναι μικρά οικονομικά μεγέθη σε σχέση με το σύνολο της οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης των «27». Η Ισπανία, όμως, είναι μια μεγάλη δύναμη της ευρωπαϊκής οικονομίας και ενδεχόμενη αποσταθεροποίησή της θα δημιουργούσε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.

Η αλαζονεία και ο δογματισμός της καγκελαρίου της Γερμανίας κ. Μέρκελ συμβάλλουν στην επιδείνωση της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης στις μικρές προβληματικές χώρες της Ευρωζώνης, μπορούν, όμως, να μετατραπούν σε οικονομική παγίδα για την ίδια τη Γερμανία σε περίπτωση εκδήλωσης κρίσης εμπιστοσύνης σε βάρος της Ισπανίας. Ένα νοτιοευρωπαϊκό ντόμινο που θα παρασύρει την ισπανική οικονομία θα δοκιμάσει τις αντοχές και άλλων χωρών, όπως είναι η Ιταλία, και θα επιβάλλει αλλαγή στρατηγικής στο Βερολίνο και στο Παρίσι κάτω από πραγματικά δραματικές συνθήκες.

Η κρίση που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη σπάει τη διεθνή απομόνωση της Ελλάδας και αναδεικνύει την ευρωπαϊκή διάσταση του προβλήματος. Έτσι όπως είναι οργανωμένη η Ευρωζώνη, έχει μία διαρθρωτική ανισορροπία που διευκολύνει τα γερμανικά συμφέροντα σε βάρος των καλώς εννοούμενων συμφερόντων της νοτιοευρωπαϊκής οικονομίας. Οι εύκολες ερμηνείες που στηρίζονται στην υποτιθέμενη τεμπελιά των Ελλήνων -ο μέσος Έλληνας εργαζόμενος δουλεύει περισσότερες ώρες από το μέσο Γερμανό- και τα άλλα αρνητικά στερεότυπα που προβάλλουν τα γερμανικά ΜΜΕ σε βάρος των Ιρλανδών, των Πορτογάλων και των Ισπανών δεν συμβάλλουν στην κατανόηση του προβλήματος και στην αντιμετώπισή του. Ή θα αλλάξουν οι κανόνες του κοινού παιχνιδιού ή θα προκληθεί, με ευθύνη του Βερολίνου, η διάσπαση της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πηγή : citypress.gr